Peygamberimizin Dedesi: Hz. Muhammed’in (s.a.v) hayatında dedesi Abdulmuttalib bin Hâşim önemli bir şahsiyettir. O, hem Kureyş’in ileri gelenlerinden biri olmuş hem de torunu Hz. Muhammed’in çocukluk yıllarında koruyuculuğunu üstlenmiştir. Onun hayatı ve kişiliği, İslam öncesi Mekke’nin sosyal yapısını anlamak açısından da son derece önemlidir.
İçerik Tablosu
📌 Peygamberimizin Dedesi Abdulmuttalib’in Hayatı ve Soyu
- Asıl adı: Şeybe bin Hâşim’dir.
- Babası: Hâşim bin Abdümenâf, Mekke’nin saygın kişisiydi.
- Annesi: Sülemâ bint Amr, Medineli Neccâroğulları kabilesindendi.
- Babası Hâşim, ticaret için Şam’a giderken Gazze’de vefat etti. Bu nedenle Şeybe (Abdulmuttalib) küçük yaşta annesiyle birlikte Medine’de büyüdü.
Amcası Muttalib, onu Medine’den Mekke’ye getirdi. Mekkeliler, Muttalib’in yanındaki bu çocuğu köle sandıkları için ona “Abdulmuttalib” (Muttalib’in kölesi) dediler. Bu lakap onun asıl isminin önüne geçti ve tarihe bu şekilde geçti.
📌 Mekke’deki Konumu
Abdulmuttalib, Mekke’de kısa sürede Kureyş’in reisi olarak tanındı. Saygınlığı ve adaletiyle biliniyordu. Mekkeliler arasında hakemlik yapar, anlaşmazlıkları çözerdi.
En önemli görevlerinden biri Kâbe hizmetleriydi:
- Sikâye: Hacılara su dağıtma görevi
- Rifâde: Hacılara yemek yedirme görevi
Bu görevler onun eliyle daha da şeref kazandı. Çünkü Mekke, o dönemde Hicaz’ın merkeziydi ve Kâbe’nin hizmetini üstlenmek büyük bir onur sayılıyordu.
📌 Zemzem Kuyusunun Yeniden Bulunuşu
Mekke’deki en önemli hadiselerden biri, Zemzem kuyusunun Peygamberimizin Dedesi Abdulmuttalib tarafından yeniden ortaya çıkarılmasıdır.
- Zemzem kuyusu, Hz. İbrahim ve Hz. İsmail döneminden kalmaydı. Ancak Cürhümîler Mekke’den sürülürken kuyuyu kapatmışlardı.
- Abdulmuttalib bir rüyasında kuyunun yerini gördü ve kazmaya başladı.
- Kureyşliler karşı çıktı, hatta engellemeye çalıştılar. Ama Abdulmuttalib ısrar etti ve sonunda kuyuyu buldu.
- Zemzem, tekrar Mekke’nin hayat kaynağı haline geldi.
Bu olay, onun halk arasındaki saygınlığını daha da artırdı.
📌 Fil Olayı ve Abdulmuttalib
🌍 Olayın Arka Planı
- Yemen’de, Habeşliler tarafından vali olarak görevlendirilen Ebrehe, San‘a’da büyük bir kilise (Kulleys) yaptırmıştı.
- Amacı, Arap kabilelerini Kâbe’den uzaklaştırıp hac ibadetini oraya yöneltmekti.
- Ancak Araplar Kâbe’ye olan bağlılıklarını bırakmadılar.
- Bunun üzerine Ebrehe, Kâbe’yi yıkmak için büyük bir ordu hazırladı. Ordunun en dikkat çekici gücü, Habeşistan’dan getirilen fil sürüsüydü. Bu yüzden olay tarihe “Fil Olayı” diye geçti.
⚔ Mekke’ye Yürüyüş
- Ebrehe, fillerle donatılmış ordusuyla Mekke’ye doğru hareket etti.
- Yol boyunca birçok kabileyi yendi ve Mekke yakınlarına ulaştı.
- Mekke halkı bu büyük orduya karşı koyamayacaklarını anlayınca dağlara çekildiler.
🤝 Peygamberimizin Dedesi Abdulmuttalib’in Ebrehe ile Görüşmesi
- Abdulmuttalib o dönemde Kureyş’in lideriydi.
- Ebrehe, onun büyüklüğünden etkilenerek kendisini kabul etti.
- Abdulmuttalib, Ebrehe’den Kâbe için değil, kendi develerini geri istemek için konuştu.
Ebrehe şaşırarak şöyle dedi:
“Ben Kâbe’yi yıkmaya geldim, senin ise tek istediğin develerin mi?”
Abdulmuttalib’in tarihi cevabı:
“Ben develerin sahibiyim; Kâbe’nin de bir sahibi vardır. Onu da O korur.”
Bu söz, Abdulmuttalib’in tevekkülünü ve Allah’a güvenini göstermektedir.
🕊 Olayın Seyri
- Ebrehe’nin ordusu Kâbe’ye yaklaşmak için harekete geçti.
- Fakat filler, Kâbe yönüne gitmek istemedi. Onları başka yöne sürünce yürüdüler, ancak Kâbe’ye yönlendirilince yere çöktüler.
- Ardından Kur’an-ı Kerim’de Fîl Sûresi’nde anlatıldığı gibi, Allah (c.c.) ordunun üzerine Ebâbil kuşlarını gönderdi.
- Bu kuşlar ağızlarında ve ayaklarında taşıdıkları küçük taşlarla Ebrehe’nin ordusunu helak ettiler.
- Böylece Kâbe, mucizevi bir şekilde korunmuş oldu.
🕌 Abdulmuttalib’in Tavrı
- Abdulmuttalib, bu süreçte halkını organize etmiş, onların can güvenliği için dağlara çekilmelerini sağlamıştı.
- O, Kâbe’nin Allah’ın evi olduğuna inanıyor, bu yüzden Allah’ın onu koruyacağını biliyordu.
- Gelişmeleri Mekke’nin ileri gelenleriyle birlikte izledi ve sonrasında Kâbe’nin kurtuluşu, Mekke’de Abdulmuttalib’in saygınlığını daha da artırdı.
📖 Fil Olayı’nın Önemi
- Kur’an’da yer aldı: Fil Sûresi bu olayı anlatır.
- Mekke’nin kutsiyeti arttı: Kâbe’nin Allah tarafından korunması, Arapların gözünde Mekke’nin değerini yükseltti.
- Peygamberimizin doğum yılıdır: Bu olayın yaşandığı yıl, Hz. Muhammed’in (s.a.v) doğduğu yıldır. Bu yüzden tarihe “Fil Yılı” denir.
- Abdulmuttalib’in sözleri İslam tarihine ibretlik bir tevekkül örneği olarak geçmiştir.
✅ Sonuç:
Fil Olayı, Peygamberimizin Dedesi Abdulmuttalib’in liderliğini, cesaretini ve Allah’a olan güvenini gösteren en önemli olaydır. Onun şu meşhur sözü, tarihe ders niteliğinde kalmıştır:
👉 “Ben develerin sahibiyim; Kâbe’nin de bir sahibi vardır. Onu da O korur.”
📌 Torunu Hz. Muhammed’e Sahip Çıkışı
Hz. Muhammed (s.a.v) doğduğunda babası Abdullah vefat etmişti. Annesi Âmine de o altı yaşındayken hayatını kaybetti. Bunun üzerine Abdulmuttalib, torunu Muhammed’e sahip çıktı.
- Onu çok sever, yanından ayırmazdı.
- Kâbe’nin yanında gölgede otururken kimse Abdulmuttalib’in minderine oturamazdı, fakat küçük Muhammed o mindere oturur, dedesi de buna izin verirdi.
- “Bu oğluma dikkat edin, geleceği parlak olacak.” dediği rivayet edilir.
📌 Peygamberimizin Dedesinin Vefatı
Abdulmuttalib, torunu Hz. Muhammed 8 yaşındayken vefat etti. Ölmeden önce bakımını oğlu Ebu Talib’e emanet etti. Ebu Talib de Peygamberimizi gençlik yıllarına kadar himaye etti.
📌 Abdulmuttalib’in Kişiliği
- Cesur, cömert ve adaletliydi.
- Mekke’nin ileri gelenleri arasında saygın bir konuma sahipti.
- Tek Tanrı inancına eğilimi vardı; putlara saygı gösterse de onların sahte olduğunu düşündüğü rivayet edilir.
İlginizi Çekebilir:
